| Τίτλος: Στατιστική των Επιχειρήσεων και Προβλέψεις | Εξάμηνο: Εαρινό |
| Διδάσκοντες: Αναπληρωτής Καθηγητής Ηλίας Κεβόρκ |
Περιγραφή αντικειμένου του μαθήματος
Γενικός στόχος του μαθήματος είναι οι σπουδαστές να αντιληφθούν τη χρησιμότητα της εφαρμογής περιγραφικών και επαγωγικών στατιστικών μεθόδων και μεθόδων διενέργειας προβλέψεων σε προβλήματα λήψης επιχειρηματικών αποφάσεων. Ειδικότεροι στόχοι είναι: (α) Να εισάγει τους σπουδαστές σε θεμελιώδεις έννοιες της περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής, (β) Να τους εξοικειώσει στις αρχές που διέπουν τις τεχνικές της στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και της δειγματοληψίας κατά ομάδες, (γ) Να τους εισάγει στις μεθόδους πρόβλεψης και στις μεθόδους διαχωρισμού χρονοσειρών για τη ταυτοποίηση των συστηματικών συνιστωσών μιας χρονοσειράς, και (δ) Να τους προσφέρει τις απαραίτητες υπολογιστικές δεξιότητες για τη χρήση στατιστικών πακέτων.
Στόχοι και αποτελέσματα εκμάθησης:
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση: (α) Να κάνουν διάκριση μεταξύ βασικών στατιστικών εννοιών όπως πληθυσμός και δείγμα, ποσοτική και ποιοτική μεταβλητή, απογραφή και δειγματοληπτική έρευνα, αντιπροσωπευτικότητα και ακρίβεια, δειγματοληπτικά και μη δειγματοληπτικά σφάλματα, (β) Να κατασκευάζουν κατανομές συχνοτήτων και να υπολογίζουν/ερμηνεύουν στατιστικές παραμέτρους κεντρικής τάσης, θέσης, και διασποράς, (γ) Να χρησιμοποιούν τις ιδιότητες της κανονικής κατανομής και της κατανομής student-t για τη κατασκευή διαστημάτων εμπιστοσύνης και για τη διενέργεια στατιστικών ελέγχων υποθέσεων, (δ) Να επιλέγουν τις πληθυσμιακές μονάδες που θα συμπεριληφθούν στο δείγμα στις περιπτώσεις της στρωματοποιημένης δειγματοληψίας και της δειγματοληψίας κατά ομάδες, και να διενεργούν εκτιμήσεις από τα στοιχεία του δείγματος, (ε) Να διενεργούν και να αξιολογούν προβλέψεις με χρήση των μεθόδων Εξομάλυνσης, Διαχωρισμού και ανάλυσης χρονολογικών σειρών, και Box-Jenkins, και να υπολογίζουν κριτήρια για την αξιολόγηση του σφάλματος και τη μέτρηση της ακρίβειας στην πρόβλεψη.
Αξιολόγηση
Διενεργείται μέσω εργασίας κατά τη διάρκεια του εξαμήνου και γραπτής εξέτασης στο τέλος του εξαμήνου.
Προτεινόμενα Βιβλία
– Α. D. Aczel, J. Sounderpandian, (2013). Στατιστική Σκέψη στο κόσμο των Επιχειρήσεων, Επιμέλεια Μ. Ε. Σφακιανάκης, Μετάφραση Π. Ε. Μαραβελάκης, BROKEN HILL PUBLISHERS LTD.
– Γ.Χάλκος, (2011). Στατιστική, 3η Έκδοση, Γ. ΔΑΡΔΑΝΟΣ – Κ. ΔΑΡΔΑΝΟΣ Ο.Ε.
– Κ.Ι. Χαρίσης, Π. Α. Κιόχος, (1997). Θεωρία Δειγματοληψίας και Εφαρμογές, Εκδόσεις INTERBOOKS.
– S.K.Thompson, (2002). Sampling, John Wiley & Sons.
– J. Jarrett, (2002). Μέθοδοι Προβλέψεων για Οικονομικές και Επιχειρηματικές Αποφάσεις, Επιμέλεια-Θεώρηση Α. Κιντής, Μετάφραση Β. Καραγιάννη, GUTENBERG.
Περίγραμμα της διδακτέας ύλης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Ποσοτικές/ποιοτικές μεταβλητές, δείγματα και πληθυσμοί, στατιστικές παράμετροι κεντρικής τάσης, θέσης και μεταβλητότητας, ομαδοποιημένα δεδομένα και το ιστόγραμμο, ασυμμετρία και κύρτωση, σχέσεις μεταξύ μέσου, διαμέσου και σημείου μεγίστης συχνότητας.
ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ: Ιδιότητες τυποποιημένης κανονικής κατανομής, τυποποιημένη κατανομή του δειγματικού μέσου με άγνωστη πληθυσμιακή διακύμανση, βαθμοί ελευθερίας, η κατανομή student-t, διάστημα εμπιστοσύνης για τον πληθυσμιακό μέσο με γνωστή και άγνωστη πληθυσμιακή διακύμανση, διάστημα εμπιστοσύνης για το πληθυσμιακό ποσοστό, έλεγχοι υποθέσεων για πληθυσμιακούς μέσους και πληθυσμιακά ποσοστά, τιμή p και παραδείγματα υπολογισμού της, ανάλυση διακύμανσης κατά ένα παράγοντα, πίνακας ANOVA, συντελεστής συσχέτισης, εκτίμηση υποδείγματος απλής και πολλαπλής παλινδρόμησης, διαστήματα εμπιστοσύνης και έλεγχοι υπόθεσης για τις παραμέτρους της παλινδρόμησης, ανάλυση καταλοίπων και έλεγχος επάρκειας του υποδείγματος παλινδρόμησης.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: Στρωματοποιημένη δειγματοληψία: Λόγοι χρησιμοποίησής της, κατανομή του δείγματος στα στρώματα – αναλογική κατανομή – κατανομή Neyman – άριστη κατανομή, εκτίμηση πληθυσμιακού μέσου – πληθυσμιακού αθροίσματος παρατηρήσεων – πληθυσμιακού ποσοστού, διαστήματα εμπιστοσύνης; Δειγματοληψία κατά ομάδες: Προϋποθέσεις εφαρμογής και διαφορές με τη στρωματοποιημένη δειγματοληψία, εκτίμηση πληθυσμιακού μέσου – πληθυσμιακού αθροίσματος παρατηρήσεων – πληθυσμιακού ποσοστού όταν το μέγεθος του πληθυσμού είναι γνωστό ή άγνωστο, διαστήματα εμπιστοσύνης.
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ: Μέθοδοι Εξομάλυνσης: Απλοί κινητοί μέσοι, εκθετική εξομάλυνση μιας παραμέτρου, γραμμική εκθετική εξομάλυνση, εφαρμογή της εκθετικής εξομάλυνσης σε χρονοσειρές που εμφανίζουν εποχικότητα; Μέθοδοι διαχωρισμού και ανάλυσης χρονολογικών σειρών: Προσθετικό και πολλαπλασιαστικό υπόδειγμα, διαχωρισμός των εποχικών κινήσεων, προσαρμογή και ανάλυση της τάσης, απομόνωση των κυκλικών κινήσεων, αποτελέσματα ανάλυσης και προβλέψεις; Μέθοδος Box-Jenkins: Συνάρτηση αυτοσυσχέτισης, συντελεστές μερικής αυτοσυσχέτισης, αυτοπαλίνδρομα υποδείγματα και υποδείγματα κινητών μέσων όρων, ταυτοποίηση, εκτίμηση, και πρόβλεψη με υποδείγματα ARIMA.